Monday, September 13, 2021

ৰাজনীতি

মূলঃ অমৃতা প্ৰীতম
অনুঃ বিতোপন গগৈ

শুনিছো ৰাজনীতি এখন ক্লাচিক চিনেমা
নায়কঃ বহুমুখী প্ৰতিভাৰ অধিকাৰী
সদায় নিজৰ নাম সলায়
নায়িকাঃ শাসনৰ গাদীত তেওঁৱেই থাকে
অন্যান্যঃ লোকসভা আৰু ৰাজ্যসভাৰ সদস্য
ফাইনেন্সাৰঃ দিন হাজিৰা কৰা মজদুৰ, 
শ্ৰমিক, খেতিয়ক
(ফাইনেন্স নকৰে, কৰোওৱা হয়)
সংসদঃ ইনড'ৰ চুটিঙৰ ঠাই
বাতৰি কাকতঃ আউটড'ৰ চুটিংৰ আহিলা

চিনেমাখন মই চোৱা নাই
শুনিছোহে এইখনৰ কথা
কাৰণ চেন্সৰ ব'ৰ্ডৰ মতে এইখন
"প্ৰাপ্তবয়স্কৰ বাবে নহয়"।

ক'লা আইন-২০২০

মূলঃ মধু ৰাঘৱেন্দ্ৰ
অনুঃ বিতোপন গগৈ

চাওক, 
প্ৰতিবাদ কৰাটো বা
আমাক দিল্লী সীমান্তৰ নামবোৰ শিকোৱাটো
খেতিয়কসকলৰ হবি নহয়। 

চাওক, 
এই অতিমাৰীৰ দিনবোৰত
দিল্লীৰ হাড়কঁপোৱা শীতত অথবা 
বৰ্ষাৰ সেমেকা ৰাজপথত বাস কৰাটো
লাঠিৰ কোব খোৱাটো
পানীহিলৈ আৰু কন্দোৱা গেছ সহ্য কৰাটো
খেতিয়কসকলৰ হবি নহয়। 

ঘৰত থকাৰ বিকল্প থকা হ'লে
তেওঁলোক থাকিলহেঁতেন

কিন্তু
তেওঁলোক নিশ্চিত হ'ব খোজে যে
তেওঁলোকৰ ডিঙিত গচকি থকা বুটজোতাবোৰ
আৰু অধিক গধুৰ নহওক। 

চাওক,
মৃত্যুবৰণ কৰাটো খেতিয়কসকলৰ হবি নহয়।

২৮ আগষ্ট, ২০২১
(কৃষি আইন বাতিলৰ দাবীত যোৱা ৯ মাহে অবিৰত ভাৱে প্ৰতিবাদৰত খেতিয়কৰ ওপৰত আজি হাৰিয়ানাত চৰকাৰী বাহিনীৰ নৃশংস আক্ৰমণৰ বিৰোধিতাৰে কিছুদিনৰ আগতে অনুবাদ কৰি থোৱা কবিতাটো পষ্ট কৰিছো।)

মানুহ পানীৰ বুৰবুৰণি

মূলঃ গুলজাৰ
অনুঃ বিতোপন গগৈ

মানুহ পানীৰ বুৰবুৰণি
আৰু বৈ থকা পানীৰ ওপৰত
বুৰবুৰণিবোৰ ভাগিও যায় ডুবিও যায়
পুনৰ উফন্দি উঠে পুনৰ বৈ যায়
বুৰবুৰণিবোৰক না সাগৰে গিলিব পাৰে
না ইতিহাসে ভাঙিব পাৰে
সময়ৰ তলুৱাত বৈ থকা
মানুহ পানীৰ বুৰবুৰণি। 

১৮ আগষ্ট, ২০২১

মাতিব কিন্তু নাযাবি

মূলঃ ৰাহত ইন্দোৰী
অনুঃ বিতোপন গগৈ

মাতিব কিন্তু নাযাবি
সেয়া সমাজ সেইফালে নাযাবি

মূৰত যদি পৃথিৱীৰ বোজা ল'ব লাগে ল
খোজ দিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ পাছত ৰৈ নাযাবি

পৃথিৱী এৰি যাবলৈ সন্মত
কিন্তু দেশ এৰি নাযাবি

ৰাস্তাত জানাজাই জানাজা
কিন্তু পৰিৱেশ এতিয়া মৰাৰ নহয়

থাপমাৰি তৰাবোৰ লৈ আহিম
খালি হাতেৰে ঘৰলৈ যোৱাটো মোৰ নহ'ব

মোৰ সোণাই কাৰোবাক ভাল পা
কিন্তু সীমা পাৰ হৈ নাযাবি

সি ডিঙিৰ জোখ লয়, লওক
কিন্তু শোষকক ভয় নকৰিবি

ৰাস্তাত শৱ যাত্ৰাই শৱ যাত্ৰা
কিন্তু পৰিৱেশ এতিয়া মৰাৰ নহয়

সকলো ফালে এতিয়া মহামাৰীৰ সংক্ৰমণ
কিন্তু পৰিৱেশ এতিয়া মৰাৰ নহয়। 

১১ আগষ্ট, ২০২১

সবিনয় নিবেদন

মূলঃ শংখ ঘোষ
অনুঃ বিতোপন গগৈ

মইতো মোৰ শপত ৰাখিছো
আখৰে আখৰে
যিসকল প্ৰতিবাদী সিহঁতৰ জীৱন 
দিছো নৰক কৰি।
আমাৰ দলে দমাই ৰাখিম
আনে ক'ব নোৱাৰিব কথা
বজ্ৰ কঠিন ৰাজ্য শাসনত
এয়াই স্বাভাৱিকতা। 
গুলিৰ বাবে ওৰে ৰাতি
ওৰে দিন খোলা
বজ্ৰ কঠিন ৰাজ্যত
এয়াই শান্তি শৃংখলা। 
যি মৰে মৰক অথবা জীৱন
অতিবাহিত হওক শোকত
মই আজি বিজয়ী, দিছো সকলোৰে জীৱন
নৰক কৰি।

১২ জুলাই, ২০২১

কাৰাগাৰৰ জীৱন, প্ৰকৃত সাম্যবাদী

মূলঃ ষ্টেন স্বামী
অনুঃ বিতোপন গগৈ

কাৰাগাৰৰ নিৰাশ দুৱাৰখনৰ ভিতৰত
সকলো বস্তু কাঢ়ি লোৱা হৈছে
কেৱল অত্যন্ত প্ৰয়োজনীয় কেইটাৰ বাহিৰে

প্ৰথমে আহে "তুমি" 
তাৰ পিছত আহে "মই"
ইয়াত সকলোৱে উশাহত লোৱা বায়ু হৈছে "আমি"

একোৱেই মোৰ নহয়
একোৱেই তোমাৰ নহয়
ইয়াত সকলো আমাৰ

ইয়াত কোনো অৱশিষ্ট খাদ্য পেলোৱা নহয়
সকলোবোৰ উৰণীয়া চৰাইবোৰক ভগাই দিয়া হয়
সিহঁত উৰি উৰি সোমাই আহে, পেট ভৰাই খাই আৰু আনন্দৰে উৰি যায়গৈ
 
ইয়াত ইমানবোৰ ডেকা মুখ দেখি দুখ লাগে
সিহঁতক সুধিছিলোঃ "ইয়াত কিয় আছা?"
এটাও শব্দ বাদ নপৰাকৈ সিহঁতে সকলো কৈছিল

ক্ষমতা অনুসৰি প্ৰতিজনৰ পৰা
প্ৰয়োজনীয়তা অনুসৰি প্ৰতিজনৰ বাবে
অচলতে সমাজবাদ কি? 

চোৱা, বাধ্যবাধকতাই সৃষ্টি কৰিছে এই সাদৃশ্যতা
সকলোৱে ইয়াক যদি মুক্ত মনেৰে
স্বেচ্ছাই আকোঁৱালি লয় 
তেন্তে সঁচাকৈয়ে সকলো হৈ পৰিব
ধৰিত্ৰী মাতৃৰ সন্তান।

৫ জুলাই, ২০২১
(ৰাষ্ট্ৰসন্ত্ৰাসৰ বলি হৈ প্ৰায় ৯ মাহ দিন জেলত থাকি আজি মৃত্যবৰণ কৰা ৮৪ বছৰীয়া মানৱ অধিকাৰ কৰ্মী ষ্টেন স্বামীয়ে জেলত থকা অৱস্থাতে এই কবিতাটো লিখিছিল) 

সত্য

মূলঃ নাগাৰ্জুন
অনুঃ বিতোপন গগৈ

সত্যৰ পেৰালাইচিছ হৈছে
এটা প্ৰকাণ্ড কাঠৰ কুন্দাৰ দৰে
মাথো পৰি ৰয়
ওৰে দিন ওৰে ৰাতি
চকু ফালি ফালি ইফালে সিফালে
মাথো চাই ৰয়
সমুখেৰে কোনোবা অহাযোৱা কৰিলেও
সত্যৰ দৃষ্টিত কেতিয়াও একোৱে প্ৰভাৱ নপৰে
শিল দৃষ্টিৰে মাথো চাই ৰয়
ওৰে দিন ওৰে ৰাতি

সত্যৰ পেৰালাইচিছ হৈছে
ডিঙিৰ ওপৰৰ যন্ত্ৰাংশ সম্পূৰ্ণৰূপে বিকল হৈ গৈছে
চিন্তা কৰা বন্ধ
বুজা বন্ধ
মনত পেলোৱা বন্ধ
মনত ৰখা বন্ধ
মগজুৰ স্নায়ুত সামান্যও সাৰ সিকতি নাই
চামুচ ভিতৰলৈ ভৰাই দাঁতত লগাই দিব লাগে
তেতিয়াহে খাদ্য ডিঙিলৈ যায় 
ওপৰৰ যন্ত্ৰাংশ সম্পূৰ্ণৰূপে বিকল হৈ গৈছে
সত্যৰ পেৰালাইচিছ হৈছে

এটা প্ৰকাণ্ড কাঠৰ কুন্দাৰ দৰে
মাথো পৰি ৰয়
ওৰে দিন ওৰে ৰাতি
আপোনাৰ হাতত ধৰি থাকিব বহু সময়
আপোনালৈ চাই থাকিব বহু সময়
আপোনাৰ কথা শুনি থাকিব বহু সময়

এনে লাগিব যেন আপোনাক চিনি পাইছে

একেবাৰে নহয়, সত্যই আপোনাক চিনি নাপায়
চিনি পোৱা ক্ষমতা চিৰ দিনৰ বাবে লুপ্ত হৈ গৈছে
হয়, সত্যৰ পেৰালাইচিছ হৈছে
ইমাৰজেন্সীৰ শ্বক লাগিছে
এনে লাগিছে, এতিয়া একো কামৰ হৈ নাথাকিল আৰু
হয়,  সত্য এতিয়া পৰি থাকিব
মৃতদেহৰ দৰে, স্পন্দনশূন্য মঙহৰ টোপোলা হৈ!

৩০ জুন, ২০২১

Monday, June 28, 2021

নীল চৰাই

মূলঃ চাৰ্লচ বুকওস্কি
অনুঃ বিতোপন গগৈ

এটা নীলা চৰায়ে মোৰ বুকুত বাহ সাজি আছে
সি ওলাই আহিব খোজে বাহিৰলৈ
কিন্তু মই বৰ কঠোৰ তাক লৈ 
মই কওঁ, তাতে সোমাই থাক 
কাকো চাবলৈ নিদিওঁ মই
তোক

এটা নীলা চৰায়ে মোৰ বুকুত বাহ সাজি আছে
সি ওলাই আহিব খোজে বাহিৰলৈ
কিন্তু মই তাৰ গাত মদ ঢালি দিওঁ
আৰু মাৰি পঠিয়াওঁ চিগাৰেটৰ ধোঁৱা
বেশ্যাজনী, বিয়েৰ বাৰৰ বয়টো
আৰু গেলামাল দোকানৰ হিচাপ ৰখীয়াটোৱে
কাহানিও নাজানিব যে
সি
মোৰ বুকুতে বাহ সাজি আছে

এটা নীলা চৰায়ে মোৰ বুকুত বাহ সাজি আছে
সি ওলাই আহিব খোজে বাহিৰলৈ
কিন্তু মই বৰ কঠোৰ তাক লৈ 
মই কওঁ,
তাতে সোমাই থাক 
তই বিচাৰ নেকি মোৰ সকলোবোৰ খেলিমেলি হৈ যাওক? 
তই কি মোৰ কামবোৰ বিশৃংখল কৰিব পেলাব খোজ? 
ইউৰোপত বিক্ৰী হোৱা মোৰ কিতাপবোৰ
তই কি ফু মাৰি উৰুৱাই দিব খোজ? 

এটা নীলা চৰায়ে মোৰ বুকুত বাহ সাজি আছে
সি ওলাই আহিব খোজে বাহিৰলৈ
মই কিন্তু বহুত বুধিয়ক
সকলো নিদ্ৰাৰ কোলাত পৰাৰ পাছত
কোনোবা ভৰ নিশাহে
তাক মোৰ বুকুৰ পৰা
বাহিৰলৈ আহি গান জুৰিবলৈ দিওঁ
মই কওঁ, জানো মই 
তই তাতে আছ
সেয়ে উদাস নহ'বি তই

তাৰ পাছত মই তাক বুকুৰ ভিতৰত ভৰাই থওঁ
তেতিয়াও ৰিণি ৰিণি শুনি থাকো তাৰ গান
মোৰ বুকুৰ ভিতৰত 
তাক মই অকণো মৰিবলৈ নিদিওঁ
আৰু দুয়ো একেলগে টোপনি যাওঁ
আমাৰ গোপন চুক্তি মতে
আৰু কেতিয়াবা কেতিয়াবা
এজন মানুহক কন্দুৱাবলৈ এয়াই যথেষ্ট
মই পিছে নাকান্দো
আপুনি?

২৮ জুন, ২০২১

ভাঙ পিঞ্জৰা

মূলঃ সুমিত চোপ্ৰা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

ভাঙি দে পিঞ্জৰা
হাতুৰীৰে কোবাই
এইবাৰ মেৰাই ল গাত
নীলা আকাশখন
তাৰপাছত দেখা যাওক
কোনে তোক ক'ব পাৰে
বেচেৰী বতাহৰ দৰে পাতল
তই ভাঙি পেলা এই পিঞ্জৰা

তই ওপজাৰে পৰা
উপেক্ষিত
সেই হিচাপ এতিয়াও বাকী
যি মাটি তোৰ প্ৰাপ্য
এইবাৰ তই কাঢ়ি ল
সেই অধিকাৰ
তই ভাঙি পেলা সেই পিঞ্জৰা

কোৱা হয় এই সম্বন্ধ বহুত গভীৰ
প্ৰকৃততে এয়া
ৰক্ষাৰ নামত বান্ধোন
খুলি দে সকলো গাঁঠি
কাটি পেলা সকলো দুৱাৰ
তই ভাঙি পেলা সকলো পিঞ্জৰা

তোক সিহঁতে নীচ দেখুৱায়
কাৰণ ভয় কৰে তোক
সাহস দেখি তোৰ
কঁপি উঠে সিহঁতৰ বুকু
সিহঁতক তই ত্ৰাসিত কৰ
তই ভাঙি পেলা পিঞ্জৰা

নহবি মাথো তই সোঁতত সাতোৰা
তোৰ নিজৰো আছে বহু অকথিত কথা
জপিয়াই সকলো দেৱাল
তই ভাঙ সকলো নিয়ম
 তই ভাঙি পেলা তোৰ পিঞ্জৰা!

২১ জুন, ২০২১

ফিডেলৰ বাবে এটা গান

মূলঃ আৰ্নেষ্ট' চে গুৱেভাৰা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

তুমি কৈছিলা
সূৰ্য এদিন উদয় হ'ব
আহা আমি আগবাঢ়ো
মানচিত্ৰত নথকা সেই পথেৰে
সেই সেউজীয়া ঘৰিয়ালটোক মুক্ত কৰোগৈ
যাক তুমি ভালপোৱা 

আহা আমি আগবাঢ়ো
সকলো উপলুঙা অপমান ওফৰাই
সৌ অদমনীয় বিদ্ৰোহী নক্ষত্ৰৰ সৈতে
কথা দিছো
বিজয়ী হ'ম অথবা
বুকুত গুলী সাৱতি ল'ম

প্ৰথমটো গুলীৰ শব্দতে
ভয়াৰ্ত বিস্ময়েৰে
সাৰ পাই উঠিব সমগ্ৰ অৰণ্য
তেতিয়া আমি তাত থাকিম
নিৰ্ভীক অবিচলিত যোদ্ধা হৈ
তোমাৰ কাষত ঠিয় দি

আৰু দিনটোৰ শেষত যেতিয়া
স্বেচ্ছাচাৰী ফেচিবাদী বিৰোধী যুঁজখনৰ
শেষ সময় উপস্থিত হ'ব
তেতিয়া তোমাৰ কাষত
শেষ যুদ্ধৰ অপেক্ষাত
আমি থাকিম সাজু হৈ

যিদিনা কিউবান জনতাৰ
যাঁঠিৰ আক্ৰমণত আহত হৈ
সেই পশুৱে নিজৰ
ক্ষতস্থান চেলেকি থাকিব
গৰ্বিত হৃদয়েৰে আমি
তোমাৰ কাষত থিয় দি থাকিম

তুমি নাভাবিবা
সিহঁতে ৰাজকীয় উপহাৰৰ টোপোলাৰে
আমাৰ একতা আৰু সততা
কিনিব পাৰিব
আমি সিহঁতৰ বন্দুক
সিহঁতৰ গুলীবোৰ বিচাৰো
আৰু একো নিবিচাৰো

আৰু যদি লৌহ কপাত
আমাৰ পথৰ হেঙাৰ হয়
তেন্তে আমাৰ গেৰিলা হাড় ঢাকিবলৈ
আমি বিচাৰো
কিউবান চকুলোৰে বোৱা
এখন কফিন কাপোৰ
আমেৰিকান ইতিহাসৰ এই যাত্ৰাত
আমি আৰু একো নিবিচাৰো।

১৪ জুন, ২০২১

উলগুলানৰ পথলৈ

মূলঃ শৰদিন্দু উদ্দীপন
অনুঃ বিতোপন গগৈ

তই সাৱধান কৰি দিছিলি
আমি বুজি নাপালো বিৰচা
তই জুই জ্বলাইছিলি
আমি জ্বলি নুঠিলো
তই কৈছিলি—
হাড়িয়া আমাৰ শতৰু
ইয়ে কৰিব শেষ আমাক! 
আমি আকণ্ঠ পি ডুবি থাকিলো
ভাবিলো— খোৱা পিয়া স্ফূৰ্তি কৰা
আৰু শেষ হৈ যোৱা
এইটোৱেই হ'ল আমাৰ কাল! 

তই কৈছিলি—
উলগুলানৰ মৰণ নাই
সিহঁতৰ শাসন, শোষণ, দমন, উৎপীড়নত পিষ্ট হ'লে
সিহঁতৰ দা, তৰোৱাল, ত্ৰিশূল, কুঠাৰে আমাৰ ৰক্তপান কৰিলে
সিহঁতে আমাৰ মাটি
আমাৰ জংগল-পাহাৰ
আমাৰ মা-ভনীৰ সন্মান কাঢ়ি ল'ব বিচাৰিলে
গৰজি উঠে পাহাৰ
পাহাৰবোৰ ফাটি চিৰাচিৰ হয়
আৰু তাতেই দেখা যায় উলগুলানৰ জুই 
আমি তোক একেবাৰেই পাহৰি গ'লো বিৰচা

এতিয়া সিহঁতে আমাৰ জংঘল কাঢ়ি লৈছে
আমাৰ মাটি কাঢ়ি  লৈছে
কৈছে— এই জংঘল তহঁতৰ নহয়
জংঘল এৰি দে! 
কৈছে এনআৰছি হ'ব
কাগজ দেখোৱা! 
এনপিআৰ হ'ব
কাগজ দেখোৱা! 
যেতিয়াই কাগজ নাই ক'ম
সিহঁতে আমাক ডিটেচন কেম্পলৈ লৈ যাব
আদিবাসীয়ে কি কাগজ দেখুৱাব অ' বিৰচা! 

তোক আজি বুজি পাইছো ধৰতি আবা
শুনিছো তোৰ উলগুলানৰ আহ্বান
বুজিব পাৰিছো পাহাৰটোৱে কিয় কান্দে
কিয় গৰজি উঠে! 
বুজি পাইছো কিয় তই কৈছিলি—
এই মাটি আমাৰ
এই জংঘল আমাৰ
এই পানী এই পোহৰ এই বতাহ
সকলো আমাৰ! 
মই ধৰতি আবা
তহঁত শতৰু
তহঁত বিদেশী
আঁতৰি যা! 

আজি আমি কাঁড়-ধনু তুলি ল'ম বিৰচা
ধামছা মাদলত সুৰ তুলিম
পুৰুষ-নাৰীৰ ভৰিৰ তালত
গৰজি উঠিব পাহাৰ
পাহাৰে পাহাৰে
জ্বলি উঠিব উলগুলানৰ জুই
শিল ভঙা এই দেহেৰে
শতৰুক সকিয়াই দিম—
এই দেশ আমাৰ
এই জংঘল পাহাৰ আমাৰ! 

শব্দাৰ্থঃ
উলগুলান– যুদ্ধ, বিৰচা মুণ্ডাই ব্ৰিটিচৰ বিৰুদ্ধে কৰা গেৰিলা যুদ্ধ
হাড়িয়া– মদ
ধৰতি আবা– পৃথিৱীৰ পালক
ধামছা মাদল– আদিবাসী সকলৰ ঢোল

৯ জুন, ২০২১

গছবোৰে আপোনাক কি ক'লে

মূলঃ জেচিন্তা কেৰকেট্টা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

গছবোৰে আপোনাক
গছ ৰুবলৈ কোৱা নাই
মাত্ৰ নিজৰ ভাগৰ মাটিখিনি এৰি দিবলৈ কৈছে
য'ত সিহঁত নিজৰ ধৰণে গজিব পাৰে
কিন্তু আপোনালোকে সিহঁতৰ ভাগৰ মাটিত
গোঁজ পুতি বহি আছে
আৰু "গছ ৰোৱক, পৃথিৱী বচাওক" বুলি চিঞৰি আছে

জীয়াই থাকিবলৈ
উশাহ লৈও এতিয়া
আপোনালোকে বৰ কষ্টৰে
নিশাহ এৰাৰ অভ্যাস কৰি আছে
গছবোৰৰ ভাগত পৰা পৃথিৱীখন এৰি দিবলৈ
আপোনালোকৰ কিমান সাহস আছে?

Tuesday, June 1, 2021

সাম্যবাদী

মূলঃ কাজী নজৰুল ইছলাম
অনুঃ বিতোপন গগৈ

গাওঁ মই সমতাৰ গান
য'ত আহি একাকাৰ হৈ যায় সকলো বাধা ব্যৱধান
য'ত মিলি যায় হিন্দু বৌদ্ধ মুছলিম খ্ৰীষ্টান
গাওঁ সমতাৰ গান। 

কোন তুমি? পাৰ্চী? জৈন? ইহুদী? চাওতালী, ভীল, গাৰো? 
কনফুচিয়াছ? চাবাৰ্কৰ শিষ্য? কৈ যোৱা, কোৱা আৰু! 

বন্ধু যিমান সুখী হোৱা, 
পেট পিঠি কান্ধ মগজুত যি ইচ্ছা সেই পাণ্ডুলিপি কিতাপ লোৱা, 
কোৰাণ পুৰাণ বেদ বেদান্ত বাইবেল ত্ৰিপিটক, 
জেন্দাবেস্তা গ্ৰন্থচাহেব পঢ়ি যোৱা, যত হওক, 
কিন্তু কিয় কৰা এই পণ্ডশ্ৰম, মগজুক কিয় মাৰা শূল? 
দোকানৰ কিয় ইমান দৰ-দাম?পথৰ কাষত ফুলিছে সতেজ ফুল! 
তোমাৰ লগতে আছে সকলো কিতাপ সকলো কালৰ জ্ঞান, 
সকলো শাস্ত্ৰ বিচাৰি পাবা, জুমি চোৱা নিজৰ প্ৰাণ! 
তোমাৰ লগতে আছে সকলো ধৰ্ম, সকলো যুগাৱতাৰ, 
তোমাৰ হৃদয় বিশ্ব দেৱালয় সকলো দেৱতাৰ। 
কিয় বিচাৰি ফুৰা দেৱ-দেৱতা মৃত পাণ্ডুলিপি-কংকালৰ? 
হাঁহে সিহঁতে অমৃত-হিয়াৰ নিভৃত অন্তৰালৰ! 

বন্ধু মিছা কোৱা নাই, 
ইয়াত ৰাজমুকুট সকলোৱে আহি লৈ যায়। 
এই হৃদয়েই সেই নিলাচল কাশী মথুৰা বৃন্দাবন, 
এয়াই বুদ্ধগয়া এয়াই জেৰুজালেম মদিনা কাৰাভৱন, 
মছজিদ ইয়াতে মন্দিৰ ইয়াতে গিৰ্জা এই হৃদয়, 
ইয়াত বহিয়েই ইছা-মুছাই পাইছিল সত্যৰ পৰিচয়। 
এই ৰণভূমিতেই মুৰুলী বাদকে কৈছিল মহাগীতা, 
এই চাপৰিতে ভেড়া চৰাইছিল নবী খুদাৰ মিতা। 
এই হৃদয়ৰেই ধ্যান গুহাত বহিছিল শাক্যমুনি, 
ত্যাগিছিল ৰাজ্য মানুহৰ মহাবেদনাৰ আহ্বান শুনি। 
এই কন্দৰতে আৰৱ-পুত্ৰই শুনিছিল আহ্বান, 
ইয়াতেই বহি তেওঁ গাইছিল কোৰাণৰ সাম্যগান। 
মিছা শুনা নাই ভাই, 
এই হৃদয়তকৈ ডাঙৰ কোনো মন্দিৰ-কাবা নাই।

২৭ মে' ২০২১

তেওঁলোক বহি আছে

মূলঃ আদৰ্শ ভূষণ
অনুঃ বিতোপন গগৈ

তেওঁলোক বহি আছে
খুটি পুতি
দুচকু দৃঢ় কৰি

ৰুটি বান্ধি লৈ আহিছে
ঘৰৰ চৌকাবোৰ 
তোমাৰ সমুখত আনি থৈছে
আশ্বাস নাই বিচৰা তোমাৰ পৰা
তেওঁলোকে বিচাৰিছে
ৰুটিৰ সলনি ৰুটি

পথাৰ খান্দি লৈ আনিছে
নিজৰ পথাৰৰ মাটি
তোমাৰ সমুখত থৈছে
ভাষণ বিচৰা নাই তোমাৰ পৰা
তেওঁলোকে বিচাৰিছে
মাটিৰ সলনি মাটি

তেওঁলোক বহি আছে
কাৰণ বেঁকা ৰাজহাড়েৰে
ঠিয় দি থাকিব নোৱাৰি

হাল কোৰ খন্তি একো লৈ অহা নাই
চেন্দেলজোৰ পৰ্যন্ত অনা নাই
দূৰৰ পৰা তুমি  শুনা নাছিলা
সেয়ে গুছি আহিল খালী ভৰি খালী হাতেৰে

হাতৰ মুঠিবোৰ লৈ আহিছে তেওঁলোক
সবল মুঠিবোৰ
ঘৰৰ চাদত থিয় হৈ চাবা
আকাশলৈ মুখ কৰা উৰ্ধবাহু মুঠিবোৰ
য'ত বন্ধা আছে মাহ বছৰ শতিকা

তেওঁলোকে যুঁজা নাই
এয়া কোনো যুদ্ধ নহয়

ৰুটি বিচৰাতো যুদ্ধ হ'ব নোৱাৰে
আৰু যদি হয়
তেন্তে ইয়াতকৈ লজ্জাজনক কি হ'ব পাৰে—
দেশৰ কৃষকসকলে ৰুটিৰ বাবে যুঁজিছে
আৰু আমি আৰামত ৰুটি খায় আছো

কিয়? 
ভোক সহ্য নহয়? 
ভোক সহ্য কৰিব লগা বস্তু নেকি! 

এয়া কোনো কৌতুক নহয়
নহয় আচৰ্যকৰ
যাক বহোৱাই ভৰি ধুৱাব লাগিছিল
তেওঁলোকৰ ওপৰত নিক্ষেপ কৰা হৈছে জলবোমা 

যিসকল আটাইতকৈ আৰামত শুব লাগিছিল
তেওঁলোকে টোপনি এৰি খাব লগা হৈছে মাৰ 

যাৰ কথা সকলোতকৈ আগত শুনিব লাগিছিল
তেওঁলোকক ঠিয় কৰাই দিয়া হ'ল শাৰীৰ শেষত 

তেওঁলোক বহি আছে
হাৰি যোৱা নাই

যাক বানে হৰুৱাব পৰা নাই
খৰে হৰুৱাব পৰা নাই
তেওঁলোকক চৰকাৰে হৰুৱাব পাৰিবা বুলি
সপোন নেদিখিবা
তেওঁলোকক ভয় খুৱাওৱাৰ ভ্ৰমত নাথাকিবা

তেওঁলোক বহি থাকিব
নিজৰ মাটি বুকুত সাৱতি

তুমি গাদী এৰিব লাগিব
গাদী বুকুত সাৱতা বস্তু নহয়!

২৬ মে' ২০২১

যুদ্ধৰ গৰাকী

মূলঃ বব ডিলান
অনুঃ বিতোপন গগৈ

আহা হে যুদ্ধৰ গৰাকী
তুমিয়ে সাজিছা সকলো বন্দুক
তুমিয়ে সাজিছা মৃত্যুৰ সকলো উৰা জাহাজ
তুমি সাজিছা বোমা 
তুমি যে দেৱালৰ আঁৰে আঁৰে লুকাই ফুৰা
তুমি যে মেজৰ তলত লুকাই ফুৰা
মই মাত্ৰ তোমাক জনাব বিচাৰো
মই তোমাক তোমাৰ মুখাৰ আঁৰতো দেখো

তুমি কেতিয়াও একো কৰা নাই
কিন্তু যি সাজিছা সকলো ধংসৰ বাবে
তুমি মোৰ পৃথিৱীৰ সৈতে খেলিছা
যেন এইটো তোমাৰ পুতলাহে
মোৰ হাতত বন্দুক ধৰাই দি
মোৰ চকুৰ সমুখৰ পৰা তুমি পলাইছা
পিঠি দেখুৱাই তুমি দূৰলৈ দৌৰি পলাইছা
যেন বন্দুকৰ গুলিহে

সাধুকথাৰ জুডাছৰ দৰে
তুমি মিছা কোৱা আৰু কৰা প্ৰৱঞ্চনা
বিশ্বযুদ্ধ জিকিব পাৰিম বুলি
তুমি মোক বিশ্বাস দিয়া
কিন্তু মই তোমাক তোমাৰ দুচকুত দেখা পাওঁ
আৰু দেখা পাওঁ তোমাৰ চিন্তাত
যেনেকৈ দেখা পাওঁ মই পানীৰ মাজেৰে
যি মোৰ ঘৰৰ নলীৰে বয়

তুমি ঘোঁৰা সজোৰে ধৰিছা
যাতে মানুহবোৰলৈ হঠাৎ গুলিয়াই দিব পাৰা
তাৰপাছত আৰামত বহি চাই থাকা
মৃতকৰ সংখ্যা বাঢ়ি গৈ থাকে যেতিয়া
তুমি নিজৰ প্ৰাসাদত লুকাই থাকা
যুৱকবোৰৰ শৰীৰৰ পৰা
বৈ আহে তেজ
আৰু মিলি যায় বোকাৰ লগত

তুমি আটাইতকৈ ভয়াবহ আতংক বিয়পাইছা
কেতিয়াও মুক্তি পোৱা নাযাব যাৰ পৰা
যাতে পৃথিৱীলৈ শিশু কেতিয়াও নাহক
মোৰ নজন্মা অনামী সন্তান নাহক এই পৃথিৱীলৈ
তুমি সেই ৰক্তৰ যোগ্য নহয়
যি বৈ আছে তোমাৰ শিৰাত

মই জানো যিমান
বেছি তৰ্ক কৰিব
তুমি ক'ব পাৰা সেয়া মোৰ যৌৱনৰ উতলা তেজ
তুমি ক'ব পাৰা মই অবুজ
হ'ব পাৰো তোমাতকৈ সৰু
কিন্তু এটা কথা মই জানো
তোমাক ঈশ্বৰেও ক্ষমা নকৰে
তোমাৰ কামৰ বাবে

তোমালৈ এটা প্ৰশ্ন আছে—
তোমাৰ ধন-সম্পত্তিৰে 
পাৰিবানে কিনিব ক্ষমা? 
তুমি ভাবানে পাৰিবা? 
এনে লাগে মোৰ
যেতিয়া তোমাৰ মৃত্যু আহিব
যিমান ধন তুমি ঘটিলা
তাৰে তুমি নিজৰ আত্মা ঘূৰাই নোপোৱা

মই আশা কৰো তুমি মৰিবা
বহুত শীঘ্ৰে আহিব তোমাৰ মৃত্যু
মই তোমাৰ কফিনৰ সৈতে যাম
সেই নিঃস্তেজ বিয়লিটোত
মই চাম তোমাক যেতিয়া
নমাই দিয়া হ'ব মৃত্যুশেতেলিলৈ
মই তেতিয়ালৈকে ৰৈ থাকিম তোমাৰ কবৰৰ কাষত
যেতিয়া মোৰ বিশ্বাস হ'ব যে তুমি সঁচাই মৰিলা! 

২৪ মে' ২০২১

(বব ডিলানৰ গানটো হিন্দীলৈ কবিতা ৰূপে ৰমাশংকৰ সিংহই কৰা অনুবাদৰ পৰা অসমীয়ালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে।)

মৰি আছে সকলোবোৰ মোক বদনাম কৰিবলৈ

মূলঃ পুনিত শৰ্মা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

মহাৰাজে টিভিত কৈছে দুচকুত নিজৰা লৈ
মৰি আছে সকলোবোৰ মোক বদনাম কৰিবলৈ

সকলোৰে ঘৰত অন্ন আছে জানি-বুজি নাখায়
মোকলৈ ঈৰ্ষা কৰে মোৰ চৰ্চা সহ্য নহয়
নিজৰ উশাহ নিজে বন্ধ কৰে নিজৰ ডিঙি মোচৰি
মৰি গ'ল কিন্তু চাওকচোন দেহটো কিমান অহংকাৰী
ইহঁতে টকা পাইছে এই কাম কৰিবলৈ
মৰি আছে সকলোবোৰ মোক বদনাম কৰিবলৈ

প্ৰতিটো ৰাস্তাতে মই গজাই তুলিছো ঔষধৰ ফচল
এখন দুখন কি গোটেই দেশখনেই কৰি দিছো হস্পিতেল
ইহঁতৰ আচল পৰিকল্পনা তোমাক নকয়
প্ৰথমে মৰি যায় আৰু পাছত একোটা সংখ্যা হৈ বাঢ়ি যায়
সংখ্যা হৈ যায় মোৰ মূৰত মাৰিবলৈ
মৰি আছে সকলোবোৰ মোক বদনাম কৰিবলৈ

২৩ মে' ২০২১

গাঁৱত কোনে গুলি চলায়

মূলঃ জেচিন্তা কেৰকেট্টা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

প্ৰতি নিশাই গাঁওখন বিচনাত পৰে
কিন্তু সেই টোপনিৰ ওচৰলৈ
এতিয়া কোনো সপোন নাহে
যোৱা নিশা সকলো সপোনক বন্দী কৰি
জেলত ভৰাই থোৱা হ'ল
য'তেই সপোনবোৰ গজি উঠাৰ সম্ভাৱনা আছিল
তাত কাঠফুলাৰ দৰে গজি উঠিছে সৈনিকৰ ছাউনি

দিন আৰু ৰাতিবোৰ আচৰিত ধৰণে সন্ত্ৰস্ত
গাঁৱৰ এটা আদিবাসী ল'ৰা
দেখিছিল কেতিয়াবা নিজৰ মাটিক সেৱা কৰাৰ সপোন
এতিয়া মাজনিশা সি সাৰ পাই উঠে
এতিয়া সপোনত দেখে সি হত্যাকাৰী বন্দুক

এতিয়া তাৰ টোপনি ভৰি আছে
বহু ভয়ানক ঘটনাৰ স্মৃতিৰে
দোভাগ ৰাতি সি সাৰ পায়
নিজৰ মুখখন মোহাৰে
এনেকুৱা লাগে যেন
কোনো বন্দুকৰ কুন্দা তাৰ কোৱাৰি ফালি সোমোৱাই  দিয়া হৈছে
আৰু তেজেৰে লুতুৰি পুতুৰি হৈ দাঁতবোৰ
তাৰ হাতত আহি পৰিছেহি
দোভাগ ৰাতি সাৰ পায়
সি নিজৰ ভৰি দুখন চুই চায়
গুলি সোমাই থকা নাইতো? 
তাৰ এতিয়া এনেকুৱা বাৰে বাৰে হয়

সিদিনা আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈ পৰি যোৱা
আধামৰা বিৰছাক
পলোৱাত বিফল হোৱা দেখি
সেই মানুহটোৱে প্ৰথমে চৌদিশে চালে
আৰু কাকো নেদেখি মনে মনে
তেওঁৰ বুকুত তিনিটা গুলি গুজি দিলে
আনজন বিৰছা যাৰ ভৰিত গুলি লাগিছিল
উশাহ বন্ধ কৰি জাৰণিত পৰি থাকিল নিঃশব্দে

আজিও কাগজৰ টোপোলাত
সেই ভৰিৰ পৰা উলিওৱা গুলিটো লুকুৱাই
তেওঁ ঘুৰি ফুৰে অস্থিৰ চেতনাহীন হৈ—
চোৱা এইটোৱেই প্ৰমাণ
যে আচলতে কোনো গাঁৱত
সকলোতকৈ আগত কোনে গুলি চলায়?

২২ মে' ২০২১

চট্টিছগড়ত মাওবাদী বিচৰাৰ নামত আদিবাসী গাঁওবোৰত আৰক্ষী ছাউনি পাতি তেওঁলোকক অত্যাচাৰ চলোৱা হৈছে। তাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ কৰা গাঁওবাসীৰ সমৰ্থনত আদিবাসী সমাজকৰ্মী, কবি Jacinta Kerkettaই এই কবিতাটো লিখিছে।

শিকলি

মূলঃ হো চি মিন
অনুঃ বিতোপন গগৈ

এক ভয়ংকৰ ৰাক্ষসৰ দৰে
ভোকাতুৰ মুখ মেলি
প্ৰতি নিশাই শিকলিবোৰে মানুহবোৰৰ ভৰি গিলি পেলায়
সিহঁতৰ দাঁতে প্ৰতিজন কয়েদীৰ সোঁভৰিত কামুৰি ধৰে
মাত্ৰ বাওঁভৰিটো কোচাবলৈ মেলিবলৈ মুক্ত হৈ থাকে

তাৰপাছতো এই ধৰাত একোটা আচৰিত ঘটনা ঘটে
মানুহবোৰে শিকলিৰ বান্ধোনত নিজৰ ভৰি ভৰাবলৈ দৌৰে
এবাৰ বান্ধোনত পৰাৰ পাছত
সিহঁত শান্তিৰে শুব পাৰে
নহ'লে মূৰটো লুকুৱাবলৈও
সিহঁতে ঠাই বিচাৰি নাপায়।

১৯ মে' ২০২১

মৃতদেহবোৰে কথা ক'ব নোৱাৰে

মূলঃ অশোক মিশ্ৰ
অনুঃ বিতোপন গগৈ

মৃতদেহবোৰে কথা ক'ব নোৱাৰে
কিন্তু কয় 
সাঁতুৰিব নাজানে কিন্তু সাঁতোৰে 
বিষ ঢলা কামটোতো জীয়া মানুহৰ কাম
তেন্তে ইহঁতে কিয় বিষ ধালে?
সিহঁত মৃত
কোনো ষড়যন্ত্ৰ কৰিব নাজানে
তেন্তে কাৰ ষড়যন্ত্ৰত কাৰ মুখা খোলে? 

জীৱিত সকলে পৰিৱৰ্তন আনিব নোৱাৰে
যি পাৰো আমি সহায় কৰিম
—এই বুলি
নিজৰ মতে উটি গৈ থকা মৃতদেহবোৰে ভাৱে। 

বৰ আচৰিত
এই গেলি যোৱা মৃতদেহবোৰে জীৱিত মানুহক
বিপথে পৰিচালিত কৰে, উচতায়
ইহঁতৰ ওপৰত কোনো মোকৰ্দমাও তৰিব নোৱাৰি
না আইনৰ কোনো ধাৰা লগাব পাৰি
ইহঁতক পুতি পেলাওক
তৎক্ষণাত জ্বলাই দিয়ক

ইহঁতে যাতে পুনৰ কেতিয়াও সাঁতোৰাৰ সাহস নকৰে
বদমাছ, লম্পটৰ দৰে যাতে নদীত উপঙি
জীৱিত মানুহক ভয় খোৱাব নোৱাৰে
শতিকা জুৰি শুনাব পৰা
কাহিনীলৈ পৰিৱৰ্তন হৈ যাব নোৱাৰে
তাৰ আগত
ইহঁতক শেষ কৰি দিয়ক
আমোলাই কয়—
হয়, মহাৰাজ
শেষ কৰি দিয়ক

আৰু তাৰ পাছত
বিৰোধৰ প্ৰতিবাদী কণ্ঠ হোৱা মৃতদেহবোৰক
এটা এটা কৈ শেষ কৰি দিয়া হয়।

১৬ মে' ২০২১

যেতিয়া একো অনুভৱ নহয়

মূলঃ জেচিন্তা কেৰকেট্টা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

প্ৰথমে মাটি, পানী, গছক মৰা হ'ল
কোনোৱে একো অনুভৱ নকৰিলে

যাৰ একো অনুভৱ নহয়
তেওঁলোকৰ বহু আগতেই মৃত্যু হয়

পাছত মাত্ৰ তেওঁলোকৰ শেষকৃত্য কৰা হয়

১৪ মে' ২০২১

ৰক্ষক

মূলঃ ছাদাট হাছান মাণ্টো
অনুঃ বিতোপন গগৈ

চলি থকা গাড়ীখন হঠাৎ ৰখাই দিয়া হ'ল‌। যি সকল যাত্ৰী আন ধৰ্মৰ আছিল সিহঁতক তৰোৱাল আৰু গুলিৰে শেষ কৰি দিয়া হ'ল।

কামৰ পৰা আজৰি হোৱাৰ পাছত বাকী যাত্ৰীসকলক হালোৱা আৰু গাখীৰেৰে আপ্যায়ন কৰা হ'ল। 

গাড়ী চলাৰ আগে আগে যাত্ৰী সকলক আপ্যায়ন কৰা সকলৰ নেতাজনে তেওঁলোকক উদ্দেশ্যি ক'লে—

"ভাই-ভনীসকল গাড়ীখন অহাৰ খবৰ আমি বহু দেৰিকৈ পালো। এইটো কাৰণতেই আমি ইচ্ছা থকা স্বত্ত্বেও আপোনালোকক ভাল দৰে আপ্যায়ন কৰিব নোৱাৰিলো। তাৰবাবে আমি অত্যন্ত দুঃখিত!"

১১ মে' ২০২১

মাৰ এইটো ৰূপৰ বিষয়ে

মূলঃ হেপ্পী গিৰী
অনুঃ বিতোপন গগৈ

তুমি জানা ন
মা ও কেতিয়াবা প্ৰেয়সী আছিল
বহু নিলিখা কবিতাৰ
নায়িকা আছিল

কেতিয়াবা তেঁৱো সপোন দেখিছিল ছাগে
কেতিয়াবাতো কলেজত দেৰি কৰিছিল
কেতিয়াবা ঘৰত মিছা মাতিছিল ছাগে
কাৰোবাক যে লগ কৰিবলৈ গৈছিল

মাজনিশা বিচনাৰ গাৰু সেমেকিছিল ছাগে
মায়ে যেতিয়া কাৰোবাৰ বিৰহত কান্দিছিল
সেইটো কোনটো দিন আছিল
যিদিনা নায়িকা গৰাকীৰ মৃত্যু হৈছিল

মাৰ এইটো ৰূপৰ বিষয়ে
প্ৰায়ে ভাবো মই
নোসোধো কেতিয়াও
মাত্ৰ এনেয়ে তেওঁক খুঁটিয়াই চাওঁ

মা কেতিয়াবা প্ৰেয়সী হোৱা কথাটোৱে
তেওঁক আৰু মৰমলগা কৰি তোলে
পিতৃসত্ত্বাই তেওঁৰ ওপৰত জাপি দিয়া
ফোপোলা মাতৃত্বৰ বোজাৰ পৰা মুক্ত কৰি দিয়ে

মা সকলো আছিল
যাৰ বাবে মই আজি মই হৈ গৈ আছো
কিন্তু সকলোতকৈ প্ৰয়োজনীয় কথা
এইটো যে
তেওঁ প্ৰেয়সীও আছিল!

৯ মে' ২০২১

কিবা কাম আছে নেকি?

মূলঃ কাৰ্ল হেইনৰিখ মাৰ্ক্স
অনুঃ বিতোপন গগৈ

যি সকল যুৱক
কবিতা লিখা আৰু
আড্ডা দিয়াত ব্যস্ত থাকিব লাগিছিল
তেওঁলোকে আজি ৰাজপথত
পথচাৰীক এটা প্ৰশ্ন সুধি ফুৰিছে—
মহাশয়, আপোনাৰ ওচৰত মোৰ বাবে
কিবা কাম আছে নেকি? 

সেই যুৱতী সকল
যাৰ অধিকাৰ আছিল
জীৱনৰ সকলো সুখ
তেওঁলোক আজি
ইমান উদাস নিৰাশ
অসন্তুষ্ট কিয়?

৫ মে' ২০২১

পহিলা মে'

মূলঃ নাজিম হিকমত
অনুঃ বিতোপন গগৈ

মই এতিয়া কুৰি বছৰীয়া
লেনিন জীয়াই আছে
ৰেড স্কোৱেৰত উৰি আছে ৰক্ত পতাকা
আৰু হাতত হাত থৈ ঠিয় হৈছেহি
পোন্ধৰ কোটি মানুহ

পঁয়ত্ৰিছ বছৰ পাৰ হৈ গ'ল
তথাপিও মই কুৰি বছৰীয়া
লেনিনো জীয়াই আছে
আৰু ৰেড স্কোৱেৰৰ বুকুত
আজি এশ কোটি মানুহ!

১ মে' ২০২১

হত্যাকাৰীৰ ঘোষণাপত্ৰ

মূলঃ মংগলেশ ডাৰবাল
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

আমি জানো যে আমি কিমান কুটিল আৰু ধুৰ্ত
আমি জানো যে আমি কিমান ফাকি দি আহিছো
আমি জানো যে আমি কিমানক হত্যা কৰিছো
কিমানক মাৰিছো-পিটিছো, অত্যাচাৰ কৰিছো
নাৰী আৰু শিশুকো আমি নিস্তাৰ দিয়া নাই
যেতিয়া মানুহবোৰে কান্দে, আতাহ পাৰে, আমি তেতিয়া ঘৰবোৰ লুটো
আমাৰ খেল পৰ্দাৰ আগতো চলি আছে আৰু পৰ্দাৰ আঁৰতো

আমাতকৈ বেছি কোনেও নাজানে আমাৰ কাণ্ড-কাৰখানাৰ 
গোপন দলিল
সেয়ে আমি সিহঁতক কেৰেপ নকৰো
যি জানে আমাৰ প্ৰকৃত স্বৰূপ
আমি জানো যে আমাৰ খেলখন এইটোৰ ওপৰতে টিকি আছে—
যে বহু লোক আছে যি আমাৰ বিষয়ে কম জানে
বা একেবাৰেই নাজানে। 
আৰু বহু লোক আছে যি জানে
যে আমি যি কৰো, ভাল কৰো
আৰু তেওঁলোকেও সেইটোকে কৰিব বিচাৰে।

২ এপ্ৰিল, ২০২১

Tuesday, March 30, 2021

মোক চৰকাৰ বনাবলৈ দিয়া

মূলঃ আলহাৰ বিকানেৰী
অনুঃ বিতোপন গগৈ

যিসকল বৃদ্ধ মূৰ্খ নেতা আছে, তেওঁলোকক নৰকলৈ গতিয়াই দিয়া
মাত্ৰ এবাৰ, মাত্ৰ এবাৰ মোক চৰকাৰ বনাবলৈ দিয়া

মোৰ ভাষণৰ লাঠিৰ কোবত
পলাব ভোকৰ ভুত
মোৰ বক্তব্য শুনি ভাগিব
পতি-পত্নীৰ যুঁজ। 

মোৰ আশ্বাসৰ ঔষধৰ
এপালি যদি পায় 
চান্দগী ৰাম*ৰ দৰে শৰীৰ হ'ব
পুৰণি টিবি ৰোগীৰ

দুৰ্বলী জনতাক মিঠা প্ৰতিশ্ৰুতিৰ জুচ খোৱালৈ দিয়া
মাত্ৰ এবাৰ, মাত্ৰ এবাৰ মোক চৰকাৰ বনাবলৈ দিয়া। 

যি কাৰোবাক হত্যা কৰিব
তাক মুক্ত কৰি দিম
প্ৰতি গৰাকী অভিনেত্ৰীক 
প্লাষ্টিক চাৰ্জাৰি কৰাই দিম

ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আৰু অধ্যাপক
সকলোৱে চিনেমাৰ গান গাব
প্ৰতি কলেজত চিনেমা
বাধ্যতামূলক বিষয় কৰি দিম

বুৰঞ্জী আৰু বীজ গণিতৰ দৰে বিষয়বোৰ নিষিদ্ধ কৰি দিয়া
মাত্ৰ এবাৰ, মাত্ৰ এবাৰ মোক চৰকাৰ বনাবলৈ দিয়া

যি ভোকাতুৰ, তাক
চাউল ধাৰলৈ দিম
যি মদাহী, তাৰ
ঘৰতে মহল খুলি দিম

চৰকাৰী হস্পিতেলত যি
পোৱা নাই বিচনা
শেষ নিশ্বাস এৰিলেই
তেওঁৰ ঘৰলৈ পথিয়াই দিম এম্বুলেন্স। 

মই জনসেৱক, মোকো অলপ পূণ্য আৰ্জন কৰিবলৈ দিয়া
মাত্ৰ এবাৰ, মাত্ৰ এবাৰ মোক চৰকাৰ বনাবলৈ দিয়া।

*চান্দগী ৰাম এগৰাকী মল্ল যুঁজাৰু

২৭ মাৰ্চ, ২০২১

আমি যুঁজিম বন্ধু

মূলঃ পাশ
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

আমি যুঁজিম বন্ধু, উদাস বতৰটোৰ বাবে
আমি যুঁজিম বন্ধু, গোলাম ইচ্ছাবোৰৰ বাবে
আমি বুটলি ল'ম, জীৱনৰ টুকুৰাবোৰ

হাতোৰা এতিয়াও চলে, উদাস কমাৰশালত
হাল এতিয়াও বোৱা হয়, ক্ৰন্দনৰত পথাৰত
এই কাম আমাৰ নহয় নেকি, প্ৰশ্নই ভুমুকিয়ায়
এই প্ৰশ্নবোৰৰ কান্ধত উঠি
আমি যুঁজিম বন্ধু

হত্যা কৰা চিন্তাবোৰৰ শপত খাই
জাপ খোৱা চকুবোৰৰ শপত খাই
হাতৰ গাঁঠিবোৰৰ শপত খাই
আমি যুঁজিম বন্ধু

আমি তেতিয়ালৈকে যুঁজিম
ছাগলীয়ে যেতিয়ালৈকে 
ছাগলীৰ মুত্ৰ পান কৰিব
ফুলি থকা সৰিয়হ ফুলবোৰ
যেতিয়ালৈকে সিঁচাজনে গোন্ধি নাচাব
চলচলীয়া চকুৰ গাঁৱৰ শিক্ষয়িত্ৰীগৰাকীৰ
পতি যেতিয়ালৈকে যুদ্ধৰ পৰা উভতি নাহিব

যেতিয়ালৈকে পুলিচৰ চিপাহীয়ে
নিজৰ ভাতৃৰ ডিঙি চেপিবলৈ বাধ্য
 বিভাগৰ কৰ্মচাৰীয়ে
যেতিয়ালৈকে তেজেৰে আখৰ লিখিব

আমি যুঁজিম যেতিয়ালৈকে
পৃথিৱীত যুঁজৰ প্ৰয়োজন থাকে
যেতিয়া বন্দুক নাথাকিব, তৰোৱাল থাকিব
যেতিয়া তৰোৱাল নাথাকিব, যুঁজাৰ দৃঢ়তা থাকিব
যুঁজাৰ অভ্যাস নাথাকিলেও, যুঁজৰ প্ৰয়োজনীয়তা থাকিব

আৰু আমি যুঁজিম বন্ধু
আমি যুঁজিম
নুযুঁজাকৈ একো পোৱা নাযায় বাবে
আমি যুঁজিম
এতিয়ালৈকে নুযুঁজাৰ বাবে
আমি যুঁজিম
নিজৰ শাস্তি স্বীকাৰ কৰিবলৈ
যুঁজি নিজৰ প্ৰাণ দিয়া সকলৰ
স্মৃতি জীয়াই ৰাখিবলৈ
আমি যুঁজিম। 

২৩ মাৰ্চ, ২০২১

( "পাশ" পঞ্জাৱৰ এগৰাকী প্ৰগতিশীল কবি। প্ৰকৃত নাম অৱতাৰ সিং সন্ধু। তেওঁৰ কবিতাত প্ৰগতিশীল বাওঁপন্থী চিন্তাধাৰা প্ৰতিফলিত হৈছিল। ১৯৮৮ চনৰ আজি ২৩ মাৰ্চ দিনটোতে খালিস্থানী বিদ্ৰোহীয়ে তেওঁক মাত্ৰ ৩৭ বছৰ বয়সত হত্যা কৰিছিল।)

Sunday, March 21, 2021

আটাইতকৈ ভয়ংকৰ

মূলঃ পাশ (অৱতাৰ সিং সন্ধু)
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ, ৰীতা শইকীয়া

পৰিশ্ৰমৰ লুণ্ঠন আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়
পুলিচৰ মাৰ আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়
বিশ্বাসঘাটকতা আৰু লোভৰ হাতোৰা
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়
বহি বহিয়ে সময় পাৰ কৰি ধৰা পৰা বেয়াতো হয়
শীতল নীৰৱতাত ডুব যোৱা বেয়াতো হয়
কিন্তু আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়! 

কপটতাৰ হূলস্থুলত
শুদ্ধ হৈয়ো নিশ্চুপ হৈ পৰা বেয়াতো হয়
জোনাকী পৰুৱাৰ পোহৰত পঢ়া 
হাত সাৱটি সময় পাৰ কৰি দিয়া বেয়াতো হয়
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়! 

আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল
মৃত্যুৰ দৰে শান্তিৰে ভৰি পৰা
যন্ত্ৰণা নাইকিয়া হোৱা
সকলোবোৰ সহি যোৱা
ঘৰৰ পৰা ওলাই কামলৈ যোৱা 
আৰু কামৰ পৰা ওভতি ঘৰলৈ অহা
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল
আমাৰ সপোনবোৰৰ মৃত্যু হোৱাটো
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল সেই ঘড়ীটো
যি আপোনাৰ হাতত চলি থাকিও 
আপোনাৰ দৃষ্টিত স্তব্ধ হৈ থাকে

আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল সেই চকু
যাৰ দৃষ্টিয়ে পৃথিৱীক মৰমেৰে চুমিবলৈ পাহৰি যায়
আৰু যি এক ঘৃণনীয় পাকচক্ৰত হেৰাই যায়
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল সেই গীত
যাক মালিতাৰ দৰে পঢ়া হয়
যি আতংকিত মানুহৰ দুৱাৰত 
গুণ্ডাৰ দৰে খুন্দিয়াইগৈ
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল সেই জোন
যি প্ৰতিটো হত্যাকাণ্ডৰ পাছত
নিস্তব্ধ চোতাল আবৰে
কিন্তু যাৰ পোহৰে আপোনাৰ দুচকুত
জলকীয়াৰ দৰে নোপোৰে। 

আটাইতকৈ ভয়ংকৰ হ'ল সেই দিশ
য'ত আত্মাৰ সূৰ্য্য অস্ত যায়
আৰু যাৰ মৃত ৰ'দৰ কোনো টুকুৰাই
আপোনাৰ দেহৰ আঘাত কৰে

পৰিশ্ৰমৰ লুণ্ঠন আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়
পুলিচৰ মাৰ আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়
বিশ্বাসঘাটকতা আৰু লোভৰ হাতোৰা
আটাইতকৈ ভয়ংকৰ নহয়!

Saturday, March 20, 2021

প্ৰায়শ্চিত্ত

মূলঃ জেচিন্তা কেৰকেট্টা
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

দেউতাই মাৰ প্ৰতি কোনো দিন ভালপোৱা নেদেখুৱালে
সেইবাবে আমিও দেউতাক কোনোদিন ভাল পাব নোৱাৰিলো
ইয়াৰ বাবেও তেওঁ
প্ৰতিবাৰে মাকে জগৰীয়া কৰিছিল

এদিন আমি অনুভৱ কৰিলো
দেউতাক ক্ষমা কৰি দিয়া হওক
নিজৰ হৃদয় পৰিষ্কাৰ কৰা যাওক
সেইবাবে, তেওঁ যেতিয়া বুঢ়া হ'বলৈ ধৰিলে
আমি তেওঁক পুনৰ আকোৱালি ল'লো
আৰু ভাবিলো এনেদৰেই প্ৰায়শ্চিত্ত কৰিছো

কিন্তু বহু দিনলৈ এটা কথা ভাবি থাকিলো
প্ৰতিগৰাকী নাৰীয়ে প্ৰতিবাৰে প্ৰতিজন পুৰুষক
এনেদৰেই ক্ষমা কৰে
তেওঁলোকৰ বাবে নিজৰ হৃদয় পৰিষ্কাৰ কৰে
কিন্তু তেওঁলোকে যে এই ধৰাত জীৱন ভৰ
নাৰীৰ সৈতে ন্যায় নকৰে
শেষত তেওঁলোকে ক'ত প্ৰায়শ্চিত্ত কৰে? 

৮ মাৰ্চ, ২০২১

প্ৰাৰ্থনাৰ বাবে মূৰ দোওৱা লোক

মূলঃ জেচিন্তা কেৰকেট্টা
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

নিজৰ চকু জপাই
প্ৰাৰ্থনাত ডুবি
মূৰ দোৱাই থকা লোকক
মই প্ৰায়ে
জাগি থকা কমকৈ
শুই থকা বেছিকৈ পাইছো।

২ মাৰ্চ, ২০২১

মৃত মানুহৰ মিছিল

—বিতোপন গগৈ

হঠাৎ মৃত মানুহৰ মিছিল
বাগিচাৰ পৰা চহৰ অভিমুখে আহি থাকোতে
মানুহবোৰ মৃত নাছিল
চহৰত এতিয়া মৃত মানুহৰ মিছিল
কিহৰ দাবীত এই মিছিল
এবটল ফুলি চুলাই নে ৫০০০ টকা
এখন কম্বল নে ১ টকীয়া চাউলৰ দাবীত এই মিছিল

হে সেউজীয়া সোণৰ খনিকৰ
বাগিচাবোৰৰ পৰা চহৰবোৰলৈ
জীয়া মানুহৰ মিছিল হওক
দাবী হওক চহৰখন বাগিচাত হওক
চহৰৰ ধুনীয়া ঘৰবোৰ বাগিচাত হওক
চহৰৰ ফিৰফিৰীয়া পথবোৰ বাগিচাত হওক
চহৰৰ ল'ৰা-ছোৱালীয়ে পঢ়া
বিদ্যালয়বোৰ বাগিচাত হওক
চহৰৰ মানুহে খোৱা পুষ্টিদায়ক খাদ্যবোৰ
বাগিচাৰ মানুহৰ খাদ্য হওক

চহৰত জীয়া মানুহৰ এটা তামাম মিছিল হওক
আৰু চহৰৰ মানুহবোৰে বুজি উঠক
পুৱাৰ ৰঙা চাহকাপৰ ৰং
কাৰ তেজেৰে ৰঙা!

২২ ফেব্ৰুৱাৰী, ২০১৯

ফাগুনৰ ৰ'দ মতলীয়া বুলি কেনেকৈ লিখি দিওঁ কোৱা

মূলঃ অদম গ'ণ্ডৱি
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

ঘৰৰ শীতল চৌকাত যদি উদং চৰু
ফাগুনৰ ৰ'দ মতলীয়া বুলি কেনেকৈ লিখি দিওঁ কোৱা

ঘূৰি ফুৰে বোবা ভিখাৰীৰ দৰে অনাই বনাই আমাৰ গাঁৱত
এই ফেব্ৰুৱাৰীৰ পুৱা ৰুগ্ন পত্নীতকৈও শেতা

বিদ্ৰোহৰ জুইফুল ফুলি উঠে বুকুৰ শুকান ফুলনিত
শিশুবোৰৰ অশ্ৰুসিক্ত দুচকু মই দেখো যেতিয়া

জ্বলি থকা দেহৰ উত্তাপ কেনেকৈ অনুভৱ কৰো
ভালপোৱাৰ কাহিনীতো এতিয়া নুমাই যোৱা জুইশলাৰ কাঠি। 

১৭ ফেব্ৰুৱাৰী, ২০২১

 ফেইজ আহমেদ ফেইজ
অনুঃ বিতোপন গগৈ

ক যে তোৰ কণ্ঠ স্বাধীন
ক জিভাখন এতিয়াও তোৰ
তোৰ সুগঢ়ী শৰীৰটো তোৰেই
ক প্ৰাণ এতিয়াও তোৰ
চা কমাৰশালৰ অঙঠাত
তপত হৈ আছে ৰঙা লোহা
খোল খাইছে তলা
সিচঁৰতি হৈ পৰিছে প্ৰতিডাল শিকলিৰ শকতি
ক এই অলপ সময়েই বহুত
মনে-প্ৰাণে মৰি যোৱাৰ আগতেই 
ক সত্য জীয়াই আছে এতিয়াও 
ক যিয়েই ক'বলৈ আছে কৈ দে। 

১৩ ফেব্ৰুৱাৰী, ২০২১

সংসদ গীত

মূলঃ গোৰখ পাণ্ডে
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

সাৱধান! 
সংসদ বহিছে, আলোচনা চলি আছে
ভিতৰলৈ কিছু চকী অনোৱা
বাহিৰত নতুন কাৰাগাৰ তৈয়াৰ কৰোৱা
বান্ধি পেলোৱা জুপুৰীৰ পোহৰ
প্ৰাসাদৰ উজ্জ্বলতা ৰক্ষা কৰা
অৰণ্যত উখলমাখল লাগিছে
জুই জ্বলিছেনে ভোক জ্বলিছে? 

জনতালৈ খবৰ আহিছে
তোমালোক একদম আৰামত মৰা
কিন্তু নিজৰ ৰাজত্ব চলিবলৈ
তোমালোকে আমাক নিৰ্বাচিত কৰা
ক্ষমতাই নিৰ্বাচিত হাতেৰে 
তেল মাৰিছেনে তেজ মাৰিছে? 

বুটজোতাৰে সকলোকে গচকি 
খেলি আছে নকল স্বাধীনতাই
মাতৃভূমিক বেছিলে যি
খাদী পিন্ধি নেতা হৈ গ'ল সি
খালী হৈ যোৱা চৰুত 
দেশ উতলিছেনে দাইল উতলিছে? 

গাদী, আইন আৰু টকাৰ মহাজোঁটক
ধূলিৰ লগত মিলাই দিয়া
এইয়া ঠগৰ ৰাজধানী
ধূলিসাৎ কৰি দিয়া
চাই লোৱা প্ৰপঞ্চ আঁচনি
শস্য অংকুৰিত হৈছেনে মৃত্যু অংকুৰিত হৈছে!

৯ ফেব্ৰুৱাৰী, ২০২১

Tuesday, January 26, 2021

বাকী থাকি গ'ল আলুগুটি

মূলঃ বাবা নাগাৰ্জুন
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

ভাৰত মাতাৰ পাঁচজন পুত্ৰ, শত্ৰু আছিল নৃশংস
গুলি খাই এজন মৰিল, বাকী থাকিল চাৰিজন মাত্ৰ

ভাৰতমাতাৰ চাৰিজন পুত্ৰ, সুচতুৰ আৰু অভিজ্ঞ
দেশ ভাঙিলে পালে এজনে, বাকী থাকিল তিনিজন মাত্ৰ

ভাৰতমাতাৰ তিনিজন পুত্ৰ, লাগিল সিহঁতৰ দ্বন্দ্ব
এজন গ'ল আঁতৰি, এতিয়া থাকিল দুজন মাত্ৰ

ভাৰতমাতাৰ দুজন পুত্ৰ, এৰিলে পুৰণি সম্পৰ্ক
গাদীত এজন বহিল, বাকী থাকি গ'ল এজন মাত্ৰ

ভাৰতমাতাৰ এজন পুত্ৰ, কান্ধত তেওঁৰ পতাকাৰ লাঠি
শান্তিৰক্ষকে জেলত ভৰালে, বাকী থাকি গ'ল আলুগুটি!

২৭ ডিচেম্বৰ, ২০২০

খেতিয়ক

মূলঃ গৌহৰ ৰাজা
অনুবাদঃ বিতোপন গগৈ

তহঁতে খেতিয়কক ৰাজপথলৈ লৈ আনিলি
এতিয়া তেওঁলোক প্ৰচণ্ড বান
আৰু এই বানক খেৰ-কুটাৰে ৰখাব নোৱাৰিবি। 

এই যে তেওঁলোক ৰাজপথত আছে
নিজৰ খেতিমাটি দৰা এৰি থৈ আহিছে
ভৰিৰ শিকলি চিঙি আহিছে
ধানৰ সুগন্ধৰ শপত খাইছে
আৰু মাটিক কথা দি আহিছে
যে জয়ী হ'লেহে ঘূৰি যাব। 

তহঁতৰ আগতো অত্যাচাৰী বহুত আহিছিল
তহঁতৰ আগতো ধূৰ্ত বহুত আহিছিল
তহঁতৰ আগতো বেপাৰী বহুত আহিছিল
তহঁতৰ আগতো লুণ্ঠনকাৰী বহুত আহিছিল
যাৰ চেষ্টা আছিল
সমুদায় খেতিৰ ফচল বিনামূল্যে
নিজৰ মালিকৰ ওচৰত বন্ধকত ৰখোৱা
সিহঁতৰ ভাগ্যত পৰাজয়েই পৰাজয় আছিল
আৰু তহঁতৰ কপালতো মাত্ৰ পৰাজয়েই লিখা আছে। 

তহঁত যে গাদীত বহিলি, খোদা হৈ গ'লি
তহঁতে ভাবিছ যে তহঁত আজি ভগৱান
তহঁতক কোনে দিলে অধিকাৰ
তেজেৰে সকলোৰে ভাগ্য লিখ আৰু লিখি থাক। 

যদি পৃথিৱীত ভগৱান আছে, কোনোবা ক'ৰবাত
তেন্তে সেইজন খেতিয়ক
তেওঁৱেই দেৱতা, তেওঁৱেই খোদা
আৰু সেই দেৱতা
নিজৰ খেতিৰ মন্দিৰৰ দুৱাৰদলি এৰি থৈ
আজি ৰাজপথত
মৰিবলৈ সাজু হৈ হাতত পতাকালৈ
সমগ্ৰ মানৱজাতিৰ স্বত্তাধিকাৰী
আজি ৰাজপথত। 

শাসকহঁত জানি ল, স্বেচ্ছাচাৰীহঁত শুনি ল
তেওঁলোকে নিজৰ ভাগ্য ৰাজপথত লিখিব এতিয়া
ক'লা আইনৰ যি কফিন কাপোৰ আনিছ
ফালি-চিৰি সেয়া সিচঁৰিত চৌদিশে
এই টুকুৰাবোৰক সাতোৰঙেৰে ৰঙীন কৰি
অনাগত ভৱিষ্যতৰ ইতিহাসো
ৰাজপথতেই এতিয়া লিখা হ'ব। 

তহঁতে খেতিয়কক ৰাজপথলৈ লৈ আনিলি
এতিয়া তেওঁলোক প্ৰচণ্ড বান
আৰু এই বানক খেৰ-কুটাৰে ৰখাব নোৱাৰিবি।

Friday, January 22, 2021

ৰাজপথত খেতিয়ক

মূলঃ জেচিন্তা কেৰকেট্টা
অনুঃ বিতোপন গগৈ

কিয় অন্নদাতাই ৰাজপথত শেষ নিশ্বাস এৰিব
গাঁৱৰ পৰা আহি তেওঁলোকে
তোমাৰ চহৰ আগুৰিব

তোমাৰ দেহত লাখটকীয়া চ্যুট
তেওঁলোকৰ বাবে নাই পিয়াহৰ পানী এঘোট

কাৰ জেপ ভৰাবলৈ 
খেতিয়কৰ তুমি পেট কাটিছা
সকলোৱে জানে গোপনে গোপনে
কাৰ কাৰ ভৰি চেলেকিছা
কিয় তোমাৰ লগত আজি তেওঁলোকে নুযুঁজিব

মূৰ্তি বগৰাই বগৰাই
বাগৰি পৰিল যি নিজৰ ভিতৰত
খেতিয়ক সমাজে পুনৰ তেওঁক
জনতাৰ কাঠঘৰাত থিয় কৰাব।

২১ জানুৱাৰী, ২০২১