Thursday, November 23, 2023

প্ৰচাৰৰ প্ৰয়োজন

(আজি ব্ৰেখটৰ জন্মদিন)
মূলঃ বাৰ্টল্ট ব্ৰেখট
অনুঃ বিতোপন গগৈ
এইটো সম্ভৱ যে আমাৰ দেশত সকলোবোৰ তেনে নহয়,
যেনে হোৱাটো প্ৰয়োজনীয় আছিল
কিন্তু ইয়াত কোনো সন্দেহ নাই যে প্ৰচাৰ ঠিকে ঠিকে চলি আছে
আনকি ভোকেও মানি ল'ব লাগিব যে
খাদ্যমন্ত্ৰীয়ে বৰ সুন্দৰ ভাষণ দিয়ে।

চৰকাৰে যেতিয়া মাত্ৰ এদিনতে
হাজাৰজন নাগৰিকক হত্যা কৰিলে
নাই তেতিয়া কোনো তদন্ত, নাই কোনো আদালতৰ ৰায়
প্ৰচাৰ মন্ত্ৰীয়ে মহান নেতাৰ ধৈৰ্যৰ প্ৰশংসা কৰিলে
যে হত্যাৰ পূৰ্বে তেওঁ কিমান দীঘলীয়া সময় অপেক্ষা কৰিলে
আৰু সেই বদমাছে সম্পত্তি আৰু সন্মানৰ মজা লৈ থাকিলে
কি চমৎকাৰ ভাষণ আছিল
মাত্ৰ মৃতক সকলৰ আত্মীয়ই নহয়
স্বয়ং কচায়েই কান্দি উঠিছিল।

৩ 
আৰু এদিন যেতিয়া সাম্ৰাজ্যৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ উৰাজাহাজখনত জুই লাগিল, কাৰণ তাত সহজে জ্বলি উঠা গেছ ভৰোৱা হৈছিল
সুৰক্ষিত গেছবোৰ যুদ্ধৰ বাবে বচাই ৰখা হৈছিল,
মৃতকৰ কফিনৰ সমুখত বায়ু পৰিবহণ মন্ত্ৰীয়ে কথা দিলে
যে তেওঁ সাহস নেহেৰুৱায়
চাৰিওফালে হাতচাপৰি বাজি উঠিল
আনকি কফিনৰ ভিতৰৰ পৰাও চাপৰিৰ গুমগুমনি শুনিবলৈ পোৱা গৈছিল।

৪ 
আৰু কিমান চমৎকাৰ
মহান নেতাৰ জাবৰ কিতাপৰ প্ৰচাৰ
য'তেই পৰি থাকক
প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে পঢ়িব লগা হ'ল মহান নেতাৰ কিতাপ
জাবৰ সংগ্ৰহৰ বাবে প্ৰতাপী গ'য়েৰিঙে
নিজকে সকলোতকৈ ডাঙৰ সংগ্ৰাহক ঘোষণা কৰিলে
আৰু জাবৰবোৰ থ'বলৈ ৰাজধানীৰ মাজমজিয়াত
এটা প্ৰাসাদ সাজি ওলিয়ালে
যিটো এখন চহৰৰ সমান বৃহৎ।

এজন সুদক্ষ প্ৰচাৰকে 
জাবৰৰ দ'ম এটাকো ধুনীয়া পৰ্বত এটালৈ পৰিবৰ্তন কৰি দিব পাৰে
যদি খাবলৈ ঘী নাপায়
তেন্তে তেওঁ প্ৰমাণ কৰি দিব পাৰে
যে খীণ হৈ থকাটো স্বাস্থ্যৰ বাবে ভাল
যেতিয়া তেওঁ আহলবহল পথ নিৰ্মাণৰ ফিতাহি মাৰে
হাজাৰ হাজাৰ লোক আনন্দিত হয়
যেন তেওঁলোকক মটৰগাড়ীহে উপহাৰ দিলে
বুভুক্ষাত মৃত্যু হোৱা আৰু যুদ্ধত জীৱন দিয়া সকলৰ মৰিশালিত তেওঁ
গছপুলি ৰোৱে। কিন্তু সেই সময় অহাৰ বহু আগতেই তেওঁ শান্তিৰ কথা কয়, যেতিয়া কামানগাড়ীবোৰ যুদ্ধাভিমুখী হয়।

৬ 
কৌশলী প্ৰচাৰৰ দ্বাৰাহে এয়া সম্ভৱ হৈছিল
হাজাৰ হাজাৰ লোকে বিশ্বাস কৰি লৈছিল
যে সেনা শান্তিৰ প্ৰাসাদ নিৰ্মাণৰ বাবেহে
আৰু প্ৰতিখন নতুন টেংক এটা শান্তিৰ কপৌ
আৰু সেনাৰ প্ৰতিটো বেটেলিয়ন 
শান্তি ভালপোৱাৰ প্ৰমাণ।

যি নহওক সুন্দৰ ভাষণটোৰ পৰা যদিও বহুত কিবা পোৱা হ'ল, কিন্তু সকলো পোৱা নগ'ল
কিছু লোকে এনেকৈও খেদ প্ৰকাশ কৰিলেঃ
মাংসৰ কথা শুনিলেই পেট নভৰে
আৰু কোট-পেণ্টৰ কথা শুনিলেই শৰীৰ উমাল হৈ নুঠে
যেতিয়া আঁচনি মন্ত্ৰীয়ে মেঘমল্লাৰ ৰাগেৰে গীত জোৰে
তেতিয়া বৰষুণ নাহিলেই হয়
নহ'লে শ্ৰোতাৰ উৱলি যোৱা পোচাক তিতি ফিচিকি যাবগৈ

প্ৰচাৰৰ উদ্দেশ্যৰ সন্দৰ্ভত
আৰু এটা কথা প্ৰযোজ্যঃ 
প্ৰচাৰ যিমানে বাঢ়ি গৈ থাকে,
বাকী সকলোবোৰ সিমানে কমি গৈ থাকে।

১০ ফেব্ৰুৱাৰী, ২০২৩

(কবিতাটো হিন্দী লেখক অনুবাদক উজ্জ্বল ভট্টাচাৰ্যই কৰা হিন্দী অনুবাদৰ পৰা অসমীয়ালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে।)

No comments:

Post a Comment